Claimreconstructie gemiste longembolie

Bij hevig vaginaal bloedverlies denk je al snel aan een gynaecologische klacht. En zit die gedachte eenmaal in je hoofd, dan kom je daar maar moeilijk van los. Zeker als snelheid geboden is. De benauwdheid van de patiënt in deze claimreconstructie werd daardoor niet voldoende onderkend, noch onderzocht.

Het is zaterdag, vroeg in de avond. Veronique voelt zich al een week benauwd en het wordt steeds erger. Ook heeft ze hevig vaginaal bloedverlies. Ze belt de huisartsenpost, die haar doorverwijst naar de spoedeisende hulp in het ziekenhuis voor een beoordeling door de internist. De arts-assistent interne geneeskunde krijgt een telefonische overdracht van de huisarts: “Toenemend vaginaal bloedverlies en sinds een week dyspneu, ik denk aan een anemie”. De huisarts schrijft ook een verwijsbrief aan de spoedeisende hulp. Daarin vermeldt hij dat, naast het vloeien, de benauwdheid al een week aanwezig is, met druk op de borst en uitstraling naar de arm.

Verwijsbrief

De verwijsbrief bereikt de arts-assistent echter niet. Hij onderzoekt Veronique op de spoedeisende hulp en bespreekt het bloedverlies met zijn superviserend internist. In samenspraak met zijn supervisor besluit hij om te overleggen met de gynaecoloog. Met de gynaecoloog bespreekt de arts-assistent het vloeien. Terloops noemt hij de benauwdheid. De gynaecoloog kent Veronique en checkt haar patiëntendossier. Hij ziet dat voor het vloeien al medicatie is voorgeschreven. Hij adviseert de arts-assistent om de patiënt naar huis te laten gaan, met het advies om bij aanhoudende klachten contact op te nemen met de gynaecoloog. De ademhalingsklachten worden niet nader onderzocht of besproken.

Onwel

De volgende ochtend raakt Veronique thuis onwel. De ambulance vervoert haar met spoed naar een academisch ziekenhuis. In de ambulance verslechtert haar toestand en wordt alles uit de kast gehaald om haar te reanimeren. Tevergeefs. Veronique overlijdt. Uit het obductierapport blijkt dat ze is bezweken aan massale dubbelzijdige longembolieën.

Ontzetting

Met ontzetting hoort de internist maandagochtend dat de patiënt, over wie hij twee dagen daarvoor overleg heeft gehad, overleden is. Dan leest hij ook de verwijsbrief van de huisarts, met aanwijzingen voor een mogelijke longembolie. De internist bespreekt de gang van zaken direct met de gynaecoloog en de arts-assistent en brengt namens het ziekenhuis de aan de familie over. Ook biedt hij aan om, als zij dat op prijs stellen, met hen in gesprek te gaan.

Aansprakelijk

De nabestaanden stellen het ziekenhuis aansprakelijk voor het overlijden van Veronique, met het verwijt dat de arts-assistent en de superviserende en geconsulteerde artsen tijdens het onderzoek onvoldoende aandacht hebben besteed aan de kortademigheid, wat de primaire reden voor de verwijzing was. De medisch adviseur van MediRisk komt tot de conclusie dat Veronique een goede kans had gehad om te overleven als er adequaat was gehandeld. Hij adviseert de schadebehandelaar om aansprakelijkheid te erkennen voor het missen van de diagnose longembolie.

Onderzoek

De arts-assistent heeft zijn onderzoek vooral gefocust op het bloedverlies. In de differentiaaldiagnose is een longembolie niet overwogen, terwijl daarvoor wel aanwijzingen waren. De verwijsbrief werd niet gezien. In de telefonische overleggen met de internist en de gynaecoloog is te zeer de aandacht gelegd op het bloedverlies. Beide specialisten veronderstelden dat het hoofdbehandelaarschap bij de ander lag, waardoor de klachten van Veronique niet verder werden uitgediept. De verwijsbrief van de huisarts kwam pas maandag onder ogen van de specialisten.

Strikte afspraken

Het ziekenhuis heeft een calamiteitenonderzoek ingesteld en melding gedaan bij de IGJ. Onduidelijk blijft hoe de verwijsbrief de arts-assistent niet heeft kunnen bereiken. Het ziekenhuis scherpt de afspraak aan over verwijzingen: een mondelinge verwijzing is niet genoeg, de arts-assistent van de spoedeisende hulp moet vóór overleg met een supervisor beschikken over een schriftelijke verwijzing. Ook zijn er strikte afspraken gemaakt over toedeling van het hoofdbehandelaarschap. Nieuwe arts-assistenten worden tijdens hun inwerkprogramma nadrukkelijk gewezen op de afspraken. Binnen drie maanden wordt de aansprakelijkheid voor het uitblijven van de diagnose longembolie erkend.

Deze claimreconstructie werd eerder gepubliceerd in Alert voorjaar 2019. De naam in deze reconstructie is gefingeerd.